(Veriler için Kaynak: http://www.epdk.org.tr/TR/Dokumanlar/Elektrik/YayinlarRaporlar/AylikSektor)
14 Mart 2013’te kabul edilen Elektrik Piyasası Kanunu ile yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı lisanssız elektrik üretimi kurulumları için 500 kW olan üst sınır 1 MW’a yükseltilmişti. Bu gelişmeden sonra enerji yatırımcılarının GES’lere olan ilgisinin kurulu güce etkisi küçümsenemeyecek kadar artmaya başladı.
2013 yılı sonunda neredeyse yok sayılacak kadar az olan lisanssız FV GES kurulu gücü 2016 yılı sonuna doğru 1 GWe sınırına yaklaşmıştır. Kısa sürede büyük bir ivme kazanan bu yatırımların yoğunlaştığı ve sıfırlandığı bölgeler olsa da bu yatırımlara 58 ilimizde rastlamak mümkün. 23 ilimizde hala GES olmamakla birlikte 100 MWe’ı aşan kurulu güce sahip Konya ve Kayseri illerimiz bulunmaktadır. Konya ve Kayseri’yi Mersin Ankara ve Burdur takip etmektedir. Yatırımların olduğu illerden 17’sinde 1 MWe ve altı toplam kurulu güce sahip santraller mevcuttur.
EPDK verilerine göre 12 aylık süreçte 81 ilimizin toplam FV GES kurulu güçleri ve değişimini verilerine aşağıdaki tablodan ulaşılabilir. Yatırımların daha çok İç Anadolu, Ege, Akdeniz Bölgeleri’nde yoğunlaştığını görmek mümkün. Özellikle Karadeniz Bölgesi’nde seyrekleşen yatırımların kalan kısmı Doğu Anadolu, ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri’ne yayılmış durumdadır.
2016 yılının kurulu güçlerinin aylara göre değişimini aşağıdaki grafikten görmek mümkündür. Ekim ayı içerisinde şebekeye dahil edilen yeni 85,3 MWe’lik güç 2016 yılı içerisindeki maksimum artışı göstermektedir. Bir önceki aya göre artış oranları dikkate alınırsa büyük sıçrama Şubat ayında gerçekleşmiştir.
Liderliği yürüten 3 ilimiz sırasıyla Konya, Kayseri ve Mersin’dir. 2016’da 200 MWe’a yaklaşan kurulu güçle Konya, Türkiye’deki toplam lisanssız FV GES kurulu gücünün neredeyse 21’ini oluşturmaktadır. ~%14’lük pay ile 127 MWe’lik Kayseri’yi yaklaşık %5’lük pay ile Mersin takip etmektedir.
Lisanssız limitin artışıyla birlikte artan tüm lisanssız santraller içerisinde en büyük payı FV GES’ler tutmuştur. Lisanssız tüm santrallerin Ocak 2016 sonunda kurulu gücü yaklaşık 400 MWe iken yaklaşık 650 MWe’lık artış ile Aralık 2016 sonu itibariyle bu güç 1050 MWe seviyesine ulaşmıştır. Aylara göre kurulu güç rakamlarına alttaki tablodan ulaşılabilir.Ortalama olarak 2016 yılı içerisinde her ay sonu toplam kurulu gücün %85’ini FV GES’ler almıştır. 2016 yılı içerisinde bu oran her geçen gün artmakta ve yıl sonu itibariyle lisanssız kurulu gücün %90’ını GES’ler almıştır. Lisanssız FV GES’lerin toplam lisanssız kurulu güce oranına ait değişim aşağıdaki grafikten takip edilebilir.
Yenilenebilir enerjide mevcut durumun değerlendirmesi yapılırken sadece kurulu güce bakmak yeterli değildir. Kurulu güç ile birlikte, incelenen kaynaktan elde edilen toplam elektrik enerjisinin de göz önünde bulundurulması gerekmektedir.
Lisanssız FV GES’lerden elde edilen toplam elektrik enerjisi 2016 yılı içerisinde 1.018.460,22 MWh’tir. En yüksek üretim Temmuz ayındadır. Lisanssız toplam elektrik enerjisinin %85-%90’ı lisanssız FV GES’lerden sağlanmıştır. Ekim ayında bu oran %93’ün üzerine çıkmıştır. Bu oranların aylara göre değişimi aşağıdaki gibidir.
2016 yılında lisanssız FV GES elektrik üretim tesislerinden elde edilen tüm enerjinin aylara ve illere göre dağılımı aşağıdaki tablodadır.
Veriler incelendiği zaman kurulu güçteki lider Konya üretimde liderliği Kayseri’ye kaptırmıştır. Yaklaşık 200.000 MWh’lik üretimle Kayseri ve Konya’yı Denizli, Burdur ve Mersin takip etmektedir. Açık ara farkla lider olan Kayseri ve Konya’nın üretimi, toplam üretimin ~%40’ını oluşturmaktadır.
Üretimin büyük bir kısmını İç Anadolu Bölgesi üstlenmekte, sonrasında Ege ve Akdeniz bölgeleri gelmektedir. Küçük tabloda yer alan üretim ve kurulu güçte ilk 5 ilimizde 12 aylık süreçte ele alınan üretim ve kurulu güç verilerinin oranında en yüksek değerlere (MWh/MWe) Temmuz ve Ağustos aylarında erişilmiştir, benzer şekilde en düşük değerler ise Aralık ve Ocak aylarında gözlemlenmiştir. En yüksek değer Denizli’de 290,27 MWh/MWe olarak hesaplanmıştır. Burada dikkat edilmesi gereken nokta aylık raporlarda kurulu güçlerin MWe verilmiş olmasıdır.
Aşağıdaki haritalarda verilen değerler ise kurulu güçlerin EDAŞ’lara göre haritalandırılmış hallerini göstermektedir. Sıralama kurulu güçlere göre yapılmıştır. İstanbul il bazında verildiği için AYEDAŞ ve BOĞAZİÇİ EDAŞ bir arada verilmiştir. (Harita kaynağı olarak TEDAŞ Resmi Web Sayfası kullanılmıştır.
Yorumlar